Kopieer link
Sluiten
Mondzorg Oost

TANDENKNARSEN EN KLEMMEN

Tanden knarsen is een uiting van spanning. ’s Nachts ben je in feite je computer (je hersenen) aan het opschonen. Dat kan zich uiten in een verhoogde spieractiviteit. Bij de één uit zich dit door in een bepaalde houding te slapen, door te slapen met de duimen omhoog of met opgetrokken schouders. Andere mensen hebben ‘s nachts kramp in de kuiten, omdat ze onbewust hun kuitspieren aanspannen. Deze spieractiviteit kan ook in het kauwstelsel plaatsvinden. Dit uit zich in kaakklemmen en tandenknarsen.
24 januari, 2023

Wat is tanden knarsen?

Bij het tandenknarsen probeer je oneffenheden in je gebit weg te bijten. Dit wordt gedaan door de onderkaak met kracht ten opzichte van de bovenkaak te bewegen. Deze gespannen beweging kan klachten veroorzaken zoals hoofd- en nekpijn. Op den duur kun je zelfs je gebit beschadigen doordat er scheurtjes ontstaan. Het kan zijn dat er zo veel microscheurtjes in een kies zitten dat er tijdens het eten een groot stuk van je kies afbreekt. Dat gebeurt vaak als je iets eet wat helemaal niet hard is. De schade is dan door de jaren heen opgebouwd door knarsen of klemmen. Daarom is het belangrijk om op zoek te gaan naar de oorzaak van het intensief dromen en het gespannen slapen.

Wat is kaakklemmen?

Kaakklemmen is het aanspannen van de kaak- en nekspieren, zonder dat er beweging ontstaat. De kaken worden stijf op elkaar geklemd, waardoor je hoofpijn en stijve nekspieren kan krijgen. Daarnaast kan dit een vermoeid gevoel veroorzaken in je kaak. De klachten stapelen zich op. Wordt het kaakklemmen niet minder, dan worden de klachten langzaam maar zeker erger en komen er op den duur gebitsklachten bij. De overmatige druk op het gebit kan slijtage van het gebit veroorzaken, waardoor er op den duur breuken ontstaan. Dit begint met microbarstjes, maar er kunnen zelfs stukken van je tand of kies afbreken.

De behandeling van tandenknarsen en kaakklemmen

Wij gaan niet alleen het gevolg bestrijden en je tand of kies repareren. Wij gaat ook met jou praten om te achterhalen wat de oorzaak van het tandenknarsen of kaakklemmen is. Dat doen we door een aantal vragen te stellen zoals:

  • Hoe denk je zelf dat het komt?
  • Doe je zo veel spanningen en indrukken op gedurende de dag?
  • Ben je veel online?
  • Zit je veel op de telefoon?
  • Kijk je veel TV?
  • Krijg je veel reclameprikkels?
  • Krijgt je veel prikkels door het verkeer?
  • Hoe staat het met de drukte op het werk?
  • Wordt er thuis veel van je verwacht?
  • Ben je altijd bereikbaar per mail?
  • Hoe staat het met de drukte op school?
  • Heb je last van stress?

Het probleem zit hem vaak in het verwerken van informatie, daar ben je ‘s nachts continue mee bezig. En dat veroorzaakt de spanning.

Knarsetanden in de vakantie

Vaak zie je dat het kaakklemmen en tandenknarsen de eerste 3 dagen van je vakantie erger is en daarna afneemt. Als je tot rust komt, dan verdwijnen de klachten. Na de vakantie, wanneer je weer in de thuissituatie bent, dan begin je weer spanning op de kaakspieren te zetten.

Weet jij of je te veel spanning zet op je kaakspieren?

Soms heb je niet door dat je in je slaap spanning zet op je kaakspieren. Het vindt zich dan tijdens je diepste slaap plaats. Bij het wakker worden merk je dat je heel diep geslapen hebt. De tandarts ziet schade aan het gebit ontstaan zoals glimmende facetjes die wijzen op tandenknarsen. Of kleine breuken in tanden en kiezen die een teken zijn dat je kaken te hard op elkaar gedrukt worden of dat jij tandenknarst.
Zodra vastgesteld is dat je knarst of klemt, ga je onderzoeken of deze schade overdag ontstaat, bijvoorbeeld tijdens het eten, of dat je ’s nachts te veel spanning op je kaakspieren zet. Wanneer je heel gespannen aan het werk bent, bollen je wangen op. Dit gebeurt meestal geheel onbewust. Vraag daarom je omgeving of ze op je gezicht willen letten wanneer jij geconcentreerd werkt of leert.

Tandenknarsen of kaakklemmen verminderen in 3 eenvoudige stappen

De eerste stap om de spanning in je kaken te verminderen is bewustwording. Ga op zoek naar de tijd en oorzaak: is het overdag of ’s nachts. Zoek uit welke trigger ervoor zorgt dat jij je kaken op elkaar klemt. Je omgeving kan aanvullende informatie geven, vraag of zij het merken als jij tandenknarst of je kaken te hard op elkaar geklemd houdt.

Tijdens de tweede stap ga je de spanningscirkel doorbreken. Wanneer je merkt dat je te veel spanning op je kaakspieren zet, ga je bedenken wat de oorzaak is en ga je proberen om die stress te verminderen. Wanneer je het moeilijk vindt om je kaakspieren te ontspannen of als je spieren verkort zijn door het harde klemmen of bijten, dan is het raadzaam om naar een fysiotherapeut te gaan. Zij kunnen jou leren hoe jij je kaakspieren kan ontspannen.

De derde stap is het maken van een vervolgafspraak bij je tandarts om de veranderingen te evalueren.

Wat kun je doen als deze stappen onvoldoende helpen?

Wanneer bovenstaande stappen niet werken, schrijven wij soms een korte kuur voor van paracetamol met codeïne. Dit zorgt ervoor dat je meer ontspannen bent en dieper kan slapen. Als je goed slaapt, ben je overdag doorgaans minder gespannen. Hierdoor kan de spanningscirkel doorbroken worden.
Verder krijg je huiswerk mee om op zoek te gaan naar oorzaken. Tijdens de vervolgafspraak bekijken wij:

  • Of er schade aan je gebit is
  • Of er schade aan het ontstaan is
  • Of dat er schade te verwachten is

Om van het tanden knarsen of kaakklemmen af te komen, is het belangrijk dat jij je er overdag bewust van wordt dat je klemt of knarst. Door je kaakspieren dan direct te ontspannen, probeer je dat in je systeem te krijgen. Daar hebben we bepaalde oefeningen voor.

Bescherm je gebit tegen knarsen en klemmen

Voordat wij met hulpmiddelen komen, proberen wij eerst te achterhalen wat er aan de hand is. Soms is de oorzaak echter niet goed weg te nemen en gaan wij over op bescherming van jouw gebit. Bijvoorbeeld door een slaapsplint aan te meten, dat is een beschermplaatje dat je ’s nachts draagt. Je spieren worden hiermee wat opgerekt en tegelijkertijd wordt je gebit beschermd.
Korte kaakspieren veroorzaken een knappend, krakend geluid in je kaakgewricht. Je onderkaak wordt door middel van de slaapsplint in de juiste positie ten opzichte van je bovenkaak gezet. Dit doen we bijvoorbeeld als de onderkaak de hele dag gespannen naar voren gehouden wordt. Bij sommige mensen is het klemmen en knarsen zó hevig dat ze en elk jaar een nieuwe beschermplaat nodig hebben. Ze vreten hem als het ware op.
Wanneer je een dwangbeet hebt, dan is er een verstoring van hoe de puzzel van de boven- en onderkiezen in elkaar past. Door dit te verhelpen en wordt het tandenknarsen ook verholpen.

Hoe behandel je extreme spanning op de kaakspieren?

Hele extreme gevallen van spierspanning sturen wij door naar het ziekenhuis om Botox in de grote kaakspieren te laten spuiten. Hierdoor wordt de spieractiviteit teruggebracht. Soms hebben wij geen andere mogelijkheid om het proces om te draaien. Om het gebit te beschermen moeten er dan extreme maatregelen genomen worden.

Waarom tandenknarsen kinderen?

Kinderen knarsen vaak doordat ze tanden aan het wisselen zijn. De tanden en kiezen passen niet lekker op elkaar. Dat irriteert, waardoor ze continue op zoek zijn naar een prettige stand van de kaken. Aan de andere kant zijn ze ‘s nachts alle indrukken van school aan het verwerken. Vaak houdt het tandenknarsen op zodra het gebit volgroeid is en de kiezen goed op elkaar passen.

Ruim een half miljoen Nederlanders heeft gebitsschade door knarsen en klemmen

Er klemmen en knarsen heel veel mensen. Alleen tandsteen en tandvleesontsteking vormen een nóg grotere bedreiging voor het gebit. In feite zet vrijwel iedereen gedurende een bepaalde periode te veel spanning op de kaakspieren. Ruim een half miljoen Nederlanders knarsen en klemmen zó lang en hevig, dat er ernstige schade aan het gebit ontstaat. Dat maakt dat het een serieus probleem is, waar wij veel aandacht aan besteden.

Zo lang jij er geen hinder van ondervindt en er geen schade aan jouw gebit ontstaat, dan is er niets aan de hand. Pas wanneer je opstaat met hoofdpijn, gespannen nekspieren, schouderpijn of je het aan je gebit merkt, dan is het goed om het er met je tandarts over te hebben. Zodra wij zien dat er schade aan het ontstaan is, dan grijpen wij in en gaan wij het gesprek met jou aan.
Vaak klemmen en knarsen mensen alleen gedurende een periode dat ze meer stress hebben. Als je van jezelf weet dat je tijdens bepaalde gebeurtenissen gespannen bent, bijvoorbeeld tijdens examens, dan kun je tijdens die perioden een splint gebruiken.

Hoe schadelijk is kaakklemmen en tandenknarsen?

Het kaakklemmen en tandenknarsen kan serieuze schade aan je gebit veroorzaken. Als je vullingen hebt, kunnen hele stukken van je kies afbreken. Stukken kunnen zelfs heel ongunstig afbreken, waardoor je kies niet meer te herstellen is. Schade kan ook heel subtiel optreden. Bij de halfjaarlijkse controle is er geen verschil te zien ten opzichte van de keer ervoor, maar over een periode van 20 jaar is de schade enorm.
Wanneer de kaakspieren verkort blijven, dan blijft het probleem ontstaan. Hierdoor kun je problemen krijgen in je kaakgewicht. De positie van de onderkaak wordt niet meer goed gehouden. In je kaakgewricht zitten kraakbeenplaatjes. Wanneer zo’n plaatje ertussenuit geperst wordt door een verkeerde kaakstand, dan kan het zijn dat de schade niet meer te herstellen is. Je hebt dan de rest van je leven een krakend, knarsend of knappend kaakgewricht tijdens het eten. Dat is niet prettig. Je kan dit voorkomen door op tijd een splint aan te laten meten, waardoor de kaak in de juiste positie ‘gefixeerd’ wordt. Aangevuld met oefeningen om je kaakspieren te ontspannen.

Hoe kan de schade aan tanden en kiezen hersteld worden?

Wanneer er een klein stukje van je tand of kies afgebroken is, dan kunnen wij dit opvullen, zodat niemand ziet dat het gerepareerd is. Of we kunnen een facing (heel dun plaatje) maken die over de voorkant van je tand geplaatst wordt. Wanneer er een groot stuk van je kies afbreekt, is dit vaak niet meer te herstellen. Dan is het nodig om een kroon te plaatsen. Wanneer het stuk heel ongunstig afbreekt en de tand niet meer te redden is, kunnen wij het ontstane gat opvullen door middel van een brug of een implantaat.
Bij Mondzorg Oost hebben wij een volledig uitgerust tandtechnisch laboratorium. Wij vinden het namelijk belangrijk dat onze patiënten kunnen bepalen hoe hun kunsttanden en - kiezen eruit komen te zien. Je kan met onze tandtechnicus overleggen wat jij wilt qua vorm en kleur. Daarnaast willen wij zeker weten welk materiaal er gebruikt wordt en wie de prothese maakt.
Hoe geavanceerd ons tandtechnisch laboratorium ook is, wij doen er alles aan om te voorkomen dat jij kunsttanden- en kiezen nodig hebt. Er is niets zo mooi en zo goed als je eigen tanden en kiezen.

Verergert alcohol kaakklemmen en tandenknarsen?

Gematigd alcohol speelt, zo ver wij weten, geen rol bij kaakklemmen en tandenknarsen. Wellicht dat je er zelfs meer ontspannen door slaapt. Bij overmatig alcoholgebruik kun jij je afvragen wat daar de oorzaak van is. Wellicht is dat dezelfde oorzaak als waardoor jij ligt te knarsen en klemmen.

Kun je bij elke tandarts een knarsplaat aan laten meten?

Je eigen tandarts kan jou een knarsplaat aanmeten, maar je kan daarvoor ook bij Mondzorg Oost terecht. Je kan ervoor kiezen om uitsluitend een knarsplaat aan te laten meten, of om het begeleidingstraject bij ons in te gaan. Wij gaan dan samen met jou op zoek naar de oorzaak van de verhoogde kaakspanning en begeleiden jou in het verminderen van die spanning. Daarnaast kun je bij ons terecht als er schade aan jouw tanden en kiezen ontstaan is en er tanden of kiezen gerepareerd of vervangen moeten worden.

Neem contact op met Mondzorg Oost voor meer informatie en om een afspraak te maken.

Mondzorg Oost