Ontstoken tandvlees begint bij suikers in je mond die door bacteriën worden gebruikt als voedsel. Deze bacteriën maken een bepaald zuur dat inbijt op je tandweefsel. Bacteriën vermenigvuldigen zich en groeien in groepen. Dit is tandplak. Zolang de bacteriën op je tanden en kiezen zitten, kun je ze er nog afpoetsen. Als ze niet goed weggepoetst worden, bouwen ze een soort huisje op je tanden: dit is tandsteen. Vergelijk dit maar met een wespennest. In het tandsteen kunnen bacteriën verblijven en zich uitbreiden. Dit is niet weg te poetsen.
Door te poetsen verstoor je elke keer de bacteriën, voordat ze hun huisjes kunnen bouwen. Je verstoort de vorming van tandsteen. Hierdoor krijg je elke keer mooie schone tanden en bacterievrij tandvlees. Op moeilijker te bereiken plaatsen, zoals tussen de kiezen en net onder het tandvlees, zijn de bacteriën niet goed weg te poetsen. Dat zijn plaatsen waar tandsteen zal ontstaan en waaruit het tandsteen steeds verder aangroeit.
Je tandvlees reageert zowel op het tandsteen als op de bacteriën en wil deze opruimen, zodat ze geen schade aan kunnen richten in je lichaam. Hierdoor ontstaat er een ontstekingsreactie van je tandvlees. Ook wanneer je op iets hards bijt en je een wondje krijgt, veroorzaakt dat een ontstekingsreactie. Deze ontstekingsreactie is er enerzijds om het lichaamsvreemde materiaal uit het lichaam te krijgen en anderzijds om bacteriën uit de wond te weren.
Als je de oorzaak, dus het tandsteen niet weghaalt, dan gaat de tandvleesontsteking sluimeren. Dan ontstaat er een chronische ontsteking. Het lichaam moet dan continue hard werken om de ontsteking tegen te gaan en de bacteriën buiten het lichaam te werken. Dit is een doorgaand gevecht in het lichaam. Dit gevecht is ongezond voor je lijf en als je tandsteen niet weghaalt, dan blijft dit proces bestaan. Wanneer je het tandsteen weghaalt, kan je lichaam weer gaan herstellen.
Tijdens de periodieke controle wordt het tandsteen weggehaald. Daarom is het zo belangrijk om elk half jaar naar de tandarts te gaan. Wanneer het tandsteen niet weggehaald wordt en steeds erger wordt, dan kan het ontstekingsproces uit de hand gaan lopen. Dit kan een overreactie in je lichaam veroorzaken. Je krijgt dan steeds meer problemen:
Het tandvlees wordt steeds pijnlijker
Er kunnen abcessen ontstaan die gaan stinken
Op den duur kan de ontsteking onbeheersbaar worden
De ontsteking kan invreten in je tandglazuur, je kaakbot en in de wortels van je tanden en kiezen.
Wanneer het ontstekingsproces vergevorderd is, dan kun je dit proces niet meer zelf stoppen. Je hebt dan professionele hulp nodig van een mondhygiënist die je gebit grondig zal reinigen. Als je dit niet doet, wordt de ontsteking en de aantasting van je gebit alleen maar erger.
Vergevorderde ontsteking van het tandvlees zorgt voor botafbraak rond de wortels van je tanden en kiezen. Je krijgt pocketvorming. Het tandvlees gaat dan los van de wortel. Er ontstaan ruimtes waarin elke keer weer vuil gaat ophopen, ook al maak je deze ruimtes goed schoon. Hierdoor ontstaan er weer nieuwe ontstekingen. Wanneer je deze pockets eenmaal hebt, dan heb je daar je leven lang last van. Heel soms is dit proces omkeerbaar, maar veelal is het te laat en lukt dat niet meer. Dan is die schade blijvend. Dan moet je lichaam dus altijd dat gevecht blijven leveren om ervoor te zorgen dat die bacteriën buiten de bloedbaan blijven.
Wanneer je ergens in je lichaam een ontsteking hebt, dan wordt dat bestreden door je witte bloedcellen. Wanneer de ontsteking lang aanwezig is, dan blijven die witte bloedlichaampjes strijden om de bacteriën onschadelijk te maken. Op den duur kun je hier vermoeidheidsklachten door krijgen. Daarnaast worden de bacteriën meegevoerd door je bloed en komen ze door je hele lichaam. Dat betekent dat je weerstand slechter wordt. Daarbij loop je het risico dat de bacteriën op je hartkleppen gaan zitten of andere ernstige klachten veroorzaken. Ontstoken tandvlees brengt dus serieuze risico’s met zich mee.
Ontstoken tandvlees is te voorkomen door goede zelfzorg. Dit betekent:
Tandplak kan ontstaan wanneer je weerstand verminderd is, bijvoorbeeld door bepaalde medicatie of als je zelfzorg onvoldoende is. Het is belangrijk dat je dan naar je tandarts gaat om te bekijken of je dit ontstekingsproces omgedraaid krijgt. Samen ga je op zoek naar een oplossing. Er wordt bekeken of je medicatie anders ingesteld kan worden of dat ander type medicatie mogelijk is. Daarnaast ken de mondhygiënist je gebit grondig reinigen en is het belangrijk dat jij je gebit extra vaak en nauwkeurig schoonmaakt.
Flosdraad, tandenragers en tandenstokers zijn hulpmiddelen om bacteriën en vuil tussen je tanden te verwijderen. Het zijn de puntjes op de i. Bij veel mensen is tandenpoetsen niet genoeg om tandvleesontsteking te voorkomen. Dan is het waardevol om te flossen, ragen of tandenstokers te gebruiken.
Sinaasappels hebben gemene harde vezeltjes. Zo’n vezeltje blijft makkelijk tussen je kiezen zitten. Dit is 5 minuten vervelend, maar daarna voel je het niet meer. De vezel zit er echter nog wel, maar is met de tandenborstel vaak niet te verwijderen. Stel dat het vezeltje, dat ook nog zuur is, 1 maand tussen je kiezen blijft zitten. Dan hebben de bacteriën alle kans om te nestelen en het glazuur aan te tasten. Ga je een keer per dag flossen of met een tandenstoker tussen je tanden en je kiezen door, dan zijn die vezel en alle andere achtergebleven etensresten weg en voorkom je veel problemen.
Bij Mondzorg Oost zijn we met name een voorstander van flossen, omdat je het draadje tussen je kiezen doorhaalt. Hiermee wordt de plaklaag tussen je kiezen verstoord. Veel mensen zijn echter niet handig met flossen of vinden het vervelend. Dan kun je hele dunne tandenstokers of dunne ragers met rubberen of kunststof haartjes eraan gebruiken. Hiermee verstoor je de bacteriegroei tussen je tanden en kiezen. Je voorkomt de vorming van tandsteen en daarmee voorkom je ontsteking van je tandvlees. Door het flossen, ragen en stoken, komt er weer speeksel, waardoor er weer zuurstof rond je tanden komt. Dit is belangrijk om je gebit gezond te houden.
Wanneer je niet gewend bent om elke dag je tanden extra aandacht te geven, dan kost het enige inzet om deze nieuwe gewoonte aan te leren. Wij raden daarom aan om eerst uit te proberen welke methode jij het prettigst vindt. Neem de tijd om verschillende soorten flosdraad, tandenstokers en/ of tandenragers uit te proberen. Wanneer je een favoriet hebt gevonden, dan ga je die op verschillende plaatsen neerleggen. Denk daarbij aan:
Het is daardoor heel eenvoudig om elke dat even de tijd te nemen om extra aandacht te besteden aan je tanden. Als je bedenkt waarvoor je het doet, welke ellende je kan voorkomen door deze kleine actie, dan is het een klusje van niets.
Je gebit alleen met water spoelen is niet voldoende om je tanden schoon te maken. Vergelijk het maar met een auto die onder de modder zit. Als je alleen emmers water eroverheen gooit, krijg je hem niet schoon. Al gooi je er 30 emmers water overheen, dan wordt je auto niet schoon. Ook niet als je autoshampoo in de emmers doet. Om je auto schoon te krijgen, zal je toch echt door de wasstraat moeten, of met een spons in de weer moeten gaan. De modder moet eraf gepoetst worden. Je krijgt je tandplak alleen weg en je gebit alleen schoon door alle tanden en kiezen goed te poetsen met een tandenborstel en tandpasta. Aangevuld met flossen, stoken of ragen.
Een spoortje bloed bij het tandenpoetsen is een duidelijk teken dat je tandvlees ontstoken is. Daarnaast kan je verdikt en rood tandvlees hebben of pijnlijke plek. Deze plek doet elke keer zeer als je daar met de tandenborstel overheen gaat. Dat is voor veel mensen een reden om deze plek over te slaan bij het poetsen. Helaas is dat niet de goede manier. De ontsteking zal daardoor alleen maar groter en pijnlijker worden. Wanneer je zo’n pijnlijke tandvleesplek hebt, dan moet je daar juist extra poetsen met een middelharde of zachte tandenborstel. Net zolang tot de pijnlijke plek over is. Maak een afspraak bij je tandarts wanneer deze plek na enkele dagen nog niet over is.
Zo lang er fluoride in de tandpasta zit, helpt het om ontstoken tandvlees te voorkomen en bacteriën te verwijderen. De tandenborstel doet het werk, niet de tandpasta. Er zit een heel klein beetje schuurmiddel in tandpasta, zodat je de plakfilm er makkelijker af kan krijgen en beginnend tandsteen kan voorkomen.
In polish tandpasta, zoals anti rokers tandpasta, zit extra schuurmiddel. Als we dan nog even die vergelijking met de autolak houden: je auto was je ook niet met schuurmiddel, want dan krijg je allemaal krassen in je lak. Polish tandpasta is te agressief, je tast er je tandglazuur mee aan. Wanneer jij je tanden daarmee poetst, maak je de toplaag van je tanden kapot. Het maakt je tanden dus niet extra schoon, het geeft op den duur alleen maar problemen.
Wij gebruiken mondwater alleen op therapeutische basis, om een nieuwe balans te verkrijgen na een verstoring. Bijvoorbeeld als er veel wondjes in de mond zijn of als er wonden zijn na een ongeval. Wij passen mondwater dan toe om het ontstekingsproces te stoppen. Buiten deze korte kuur, zullen wij jou nooit aanraden om mondwater te gebruiken. De natuur kan namelijk prima zelf je mond schoon en fris houden. Bij een gezond gebit heb je geen mondwater nodig. Sterker nog, met die middeltjes verstoor je de flora en fauna in je mond, doordat het middel te agressief is. Het is niet nodig. Het is allemaal commercie. Therapeutische middelen worden alleen tijdelijk gebruikt. Anders wordt de balans in de mond verstoord en krijgen schimmels en virussen veel meer kans om te groeien.
Omdat je ontstoken tandvlees bijna niet ziet en voelt, zijn er ontzettend veel mensen in Nederland die ermee rondlopen. Eigenlijk is er lange tijd te weinig aandacht voor dit probleem geweest. Zo lang mensen niet weten waarom ze tandsteen moeten voorkomen, is het lastig om het gedrag te veranderen. Dat is de reden dat wij bij Mondzorg Oost veel uitleg geven. Wij zeggen niet wat jij moet doen, wij leggen je uit waarom het beter is om het te doen en wat er kan gebeuren wanneer je het advies niet opvolgt. De keus is aan jou: het is jouw gebit en jouw uiterlijk.
Wanneer je elk half jaar je gebit laat controleren door je tandarts en het tandsteen laat verwijderen, dan is de vorming van tandsteen onder controle. Als je vervolgens onze adviezen opvolgt, dan is de ontsteking binnen een paar dagen weg. Helaas zijn mensen gewoontedieren en vervallen ze vaak weer in het oude patroon, waardoor er toch weer een ontstoken tandvlees ontstaat. Onze instructies blijven niet altijd plakken, tandsteen wel…
De vorming van tandsteen en ontstoken tandvlees heeft ook te maken met leeftijd. Na je 40ste neemt het herstellend vermogen van je lichaam af. Gewoonten waar je tot aan 40 goed mee weg komt, leveren vanaf je 40ste wel problemen op. Dat geldt dus ook voor het ontwikkelen van ontstoken tandvlees.
Bij Mondzorg Oost behandelen wij 70 en 80 jarigen die totaal geen problemen hebben met hun gebit en zelfs geen vulling hebben. Dat heeft alles te maken met preventieve zorg, zelfzorg en wat je eet en drinkt. Als die 3 eenheid in balans is, hoeft er nooit iets met je gebit te gebeuren.
Wanneer je een verstandskies hebt waar je niet goed bij kan komen met poetsen, kan er makkelijk tandsteen onder het tandvlees komen. Dit kan een flinke ontsteking veroorzaken. Vaak is dit te verhelpen door de verstandskiezen te laten verwijderen.
Het gemene van ontstoken tandvlees is, dat je het de eerste tijd niet voelt. Pas als het op een lokale plek heel erg is, dan ben je erg laat, soms zelfs te laat. Als er te veel schadelijke bacteriën in je mond zijn, dan kan een korte antibioticakuur een onderdeel zijn van de behandeling. Hierdoor krijg je een andere balans van de bacteriën in de mond. Met antibioticum ga je specifieke bacteriën te lijf, zodat gezondere bacteriën hun plek in kunnen nemen. Deze behandeling passen wij zo min mogelijk toe.
Wanneer het tandvlees bij je kroon ontstoken is, dan controleren wij op de volgende punten:
Pas wanneer alle bovenstaande punten in orde zijn, kijken wij hoe jij je gebit reinigt en krijg je tips om dit te verbeteren.
Bij een grote hoeveelheid tandsteen, wanneer het ontstekingsprobleem terug blijft komen of als de ontsteking schade veroorzaakt heeft, verwijzen wij je naar de mondhygiënist. Door een grondige reiniging van het gebit kan het ontstekingsproces gestopt worden. Vaak is één behandeling voldoende, soms zijn er meerdere behandelingen nodig. Wanneer er schade aan het gebit ontstaan is, blijft het nodig om regelmatig je gebit intensief te laten reinigen.
Wanneer de ontsteking dieper het tandvlees indringt, dan kan het kaakbot ontstoken raken. Dit veroorzaakt botafbraak. Het bot rond de wortel verdwijnt. Dit proces blijft doorgaan totdat je een tand of kies verliest. Vaak ontstaat er dan een gecombineerd probleem. Naast het omliggende bot, wordt de tand of kies aangetast. Door alle aanvallen van de bacteriën, gaat de tand of kies dood. Dit gaat vaak gepaard met flinke pijnen en abcesvorming. Soms merk je niets totdat de tand los komt te staan.
Zeker als er al toegang is tot de wortel, dan is er slechts een kleine kans dat je tand gered kan worden. Ontstoken tandvlees kan dus flinke gevolgen hebben voor je gebit. Daarom hameren wij zo op preventieve zorg. Op het voorkomen van tandsteen en ontstekingen.
Neem contact met ons op, wanneer je meer wilt weten over ontstoken tandsteen en de gevolgen daarvan, of als jij je in wilt schijven bij Mondzorg Oost.
